De eerste prikkel

Het Stadslab Luchtkwaliteit experimenteert, verbindt, vergaart en deelt. Proefondervindelijk wordt de complexiteit van het thema onderzocht en aangepakt.
In juli 2014 vroeg de gemeente Rotterdam bewoners en ondernemers mee te denken over maatregelen om de luchtkwaliteit op en om de ’s-Gravendijkwal te verbeteren. We hebben gereageerd op deze oproep en voorstellen gepresenteerd.

Na de presentatie van onze plannen, gesprekken met de gemeente Rotterdam en verdere verdieping in het onderwerp, besloten we de handen ineen te slaan en het Stadslab Luchtkwaliteit op te richten, met als doel: kennisdeling en inspiratie, zodat we onszelf en anderen in staat stellen om op een onderbouwde manier bij te dragen aan een betere luchtkwaliteit en creativiteit bevorderen bij de zoektocht naar oplossingen.

Het experiment in het Stadslab

Experiment vindt zowel plaats in fysieke als in procesmatige vorm. We maken ruimtelijke ontwerpen, er worden proefopstellingen gebouwd en we proberen  de invloed van dergelijke ingrepen op de luchtkwaliteit te meten. Daarnaast bestuderen we het krachtenveld van uiteenlopende belangen rondom luchtkwaliteit en stellen we kritische vragen.

Het stadslab heeft een heldere opzet en een duidelijk plan waar aan vast gehouden wordt. Daarnaast reageert en transformeert het stadslab, afhankelijk van hetgeen zich voordoet, welke vragen rijzen en de personen die zich aandienen. Een spannend en fluïde proces. Het proces van dit Stadslab is voor ons een belangrijk aandachtspunt. Wat kunnen we als onafhankelijke club mensen voor elkaar krijgen? Hoe verloopt het traject? Wie raken er bij het project betrokken? Hoe krijgen we een voet binnen de deur bij de gemeentelijke besluitvorming?

Door de onbevangen en experimentele kijk op de -toch wel- complexe opgave voor schonere lucht hebben we professionals en bewoners met verschillende achtergronden weten te prikkelen, uit te dagen en te (ver)binden.

Ontmoetingen

Gedurende 2015 en 2016 heeft het stadslab intuïtief zichtbaarheid, reuring en ontmoeting gecreëerd. Met een lunch op de s’ Gravendijkwal, een symposium over ‘meten is weten’, een excursie langs de vervuilende straten van Rotterdam, een pop-up tentoonstelling met diverse invalshoeken, een workshop ‘bouw je eigen wereld met schone lucht’ voor kinderen, een debat tijdens het Stadmakerscongres, en een werkconferentie waarbij we een burgerbrief hebben gemaakt hebben we het onderwerp onder de aandacht gebracht.

Hoe wordt het Stadslab Luchtkwaliteit ondersteund?

In het afgelopen jaar dat het stadslab actief is geweest zijn we met veel belanghebbenden in de stad in contact gekomen. Door het open karakter en de coöperatieve positie zijn er samenwerkingen ontstaan met gemeentelijk instanties, bedrijfsleven, actiegroepen, kennisinstellingen en bewoners. Financiële en inhoudelijke ondersteuning vindt plaats vanuit het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en de Gemeente Rotterdam.
Ook zijn we in 2015 onderdeel geworden van het stadsmakerscongres van AIR (architectuur instituut Rotterdam). Een betere naam had dit instituut niet kunnen hebben. Hierin hebben we in de vorm van een moderator (Frans Soeterbroek) inhoudelijke ondersteuning gekregen in het spannende proces van ‘stadmaken’.

Vanuit een onafhankelijke positie bouwen we aan een netwerk dat bestaat uit diverse partijen die zich bezig houden met schone lucht. We zoeken samenwerking op met partijen in de stad die betrokken zijn bij de ’s-Gravendijkwal of zich richten op het luchtkwaliteitsvraagstuk. De figuur hieronder geeft een beeld van deze partijen.